5 Mayıs 2012 Cumartesi

Bebeklerde Ek Besinlere Nasıl Geçilir?


2. GÜN: Yarım çay bardağı meyve suyu. Hazır meyve suları yerine, taze yeni sıkılmış meyve suları verilir. Meyve suyu mevsimine göre; havuç, elma, portakal, mandalina, nar, vişne, kiraz, kayısı, üzüm, şeftali vs.

3. GÜN: 4 Tatlı kaşığı yağsız yada yağ oranı oldukça az çorba
4. GÜN: Nohut büyüklüğü kadar yumurta sarısı.
5. GÜN: Nohut büyüklüğü kadar peynir.
6. GÜN: 2 tatlı kaşığı meyve püresi. Elma, armut, muz, şeftali, kaysı, cennet elması, kiraz, erik, ezilerek verilir.
7. GÜN: Tatlı kaşığı sebze püresi.
Domates, biber, havuç, kabak, fasulye, lahana, ıspanak, patates, pırasa, karanabahar, enginar, brokoli gibi sebzeler haşlanarak ezilip içine bir miktar tuz konulup verilir. Bu besinler ikinci kez verildiğinde iki katına çıkarılır. Bu şekilde miktarı artırılarak bebek 15 gün bu besinlere alıştırılır.
15. GÜN’ den itibaren çorbalarına, sebze pürelerine azar azar yağ ilave edilir.
20. GÜN’den itibaren yağsız pişirilmiş yemeklerin üzerine çiğ zeytin yağı ilave edilir. Pişmiş yağ bir yaşına kadar bebekler için uygun değildir. Çorbalara kıyma ilave edilir ve ete başlanır. İlk olarak nohut büyüklüğü kadar etin direk kendisi, ayrıca zarı soyulmuş karaciğer, böbrek verilir. Kurubaklagiller haşlanmış, kabuğu soyulmuş olarak 7. AYA kadar ezilerek verilir. İlk verilişte diğer katı besinler gibi nohut büyüklüğünde başlanır. Katı besinler ikinci verilişte 2 nohut büyüklüğü kadar, üçüncü verilişte 3 nohut büyüklüğü kadar şeklinde artırılarak verilir. Örneğin; bir yumurtanın tamamına doğru bu şekilde artırılarak bebek alıştırılır. Giderilerek tam yumurtaya geçilir.
6.AYDAN
Bebeğiniz her istediğinde emzirmeye devam edin
Tamamlayıcı besinlerden eğer bebek anne sütü alıyorsa, günde 3 kez, almıyor ise günde 6 kez en az 1 çay bardağı kadar verin.
Sıvı yağ ile hazırlanan sebze ve tahıl çorbaları (patates, pirinç ya da bulgur vb.) ya da
Kıyma ya da yumurta sarısı ile hazırlanmış yemekler (kabak dolma, biber dolma, sulu köfte vb.) ya da
Yoğurtlu çorbalar (tarhana, yayla) ve ekmek ya da
Mercimek, pirinç, bulgur, havuç, patates, domates, kuru soğan, sıvı yağ ile hazırlanan çorbalar ve ekmek ya da Muhallebi ya da sütlaç(pirinç unu, pirinç, yumurta, süt, şeker, sıvı yağ ile hazırlanan) ya da
Taze mevsim meyve suları ya da ezmeleri
Küçük çocuğun mide kapasitesi azdır. Sekiz aylık bir bebeğin mide kapasitesi yaklaşık olarak her bir beslemede 200 ml alabilecek kadardır. Alınan besinlerin yoğunluğu ya da kıvamı küçük çocukların enerji gereksinmesini karşılamada önemli bir fark yaratır.
7.AYDAN itibaren bebeğin eline ekmek, soyulmuş meyve, sebze, kraker, bisküvi verilir.
8.AYDAN itibaren sebze yemekleri, pilav gibi katı besinler, ayrıca taneli besinler ezilmeden küçük tanecikli olarak verilir (çiğnemeyi öğrenmesi için). Bebek ailesiyle birlikte sofraya oturup kahvaltı yapar ve yemeğinden 1 kase yer.  Bebeklere sabah, öğle, akşam ana öğünlerin yanı sıra ara öğünlerde verilir.

12.Aydan 2 Yaşa Kadar
Bebeğiniz her istediğinde emzirmeye devam edin.
Günde 5 kez ailenin yediği yemeklerden, bir seferde yeterli miktarda olmak üzere (1 su bardağı kadar) (baharatsız ve az yağlı). Peynir, ekmek (lavaş) ve taze sebze (domates, biber gibi) ya da Sıvı yağ ile hazırlanmış kıymalı (ya da tavuklu) sebze yemeği (patates, kabak, ıspanak gibi) ve yoğurt, ekmek ya da Sıvı yağ ile hazırlanan kurubaklagil yemeği (kuru fasulye, nohut gibi) ve ekmek(pirinç pilavı, bulgur pilavı). Kıyma ya da yumurta sarısı, sebze eklenmiş, pirinç ya da bulgur ile hazırlanmış yemekler (kabak dolma, biber dolma, sulu köfte vb.) ya da
Yoğurtlu çorbalar (tarhana, yayla) ve ekmek ya da
Izgara köfte, pilav (makarna, patates vb.) ya da
Yumurta, domates, biber, peynir, sıvı yağ ile hazırlanan menemen ya da
Yumurta, peynir (ya da domates, biber, patates, havuç gibi)  ile hazırlanan omlet ve ekmek
Mevsimine göre taze sebze, meyve.

2 Yaş Sonrası
Günde 3 kez ailenin yediği besinlerden verin.
Bir öğünde çocuğunuza vereceğiniz yemek miktarı 1.5 su bardağıdır (ya da 1 kase).
Her verilen yemeğe tavuk, balık, yumurta, peynir gibi besinlerden birisini sıvı yağ ile birlikte katın.
Günde 2 kez ara öğün verin.
Ara öğün olarak taze sebze ve meyve (havuç, domates, yeşilbiber, salatalık, elma, şeftali vb.) ya da peynir-ekmek ya da ayran, kaynatılmış su, taze sıkılmış meyve suyu, inek sütü gibi içecekler.
         
Çocuklara Verilecek Besinleri Zenginleştirme Yolları
Muhallebi ya da Diğer Temel Besinler İçin: Hazırlarken daha koyu kıvamlı olması sağlanmalı,  hazırlanan besin akıcı ve sulu kıvamda olmamalıdır.
Çorba ve Sebze-Et Yemekleri İçin: Çorba ve sebze ya da et ve sebzeden hazırlanan (mercimek çorba, sebze çorba, kıymalı ıspanak, kabak dolma vb.) yemekler ezilerek püre kıvamına getirilebilir.
Muhallebi, çorba ve sebze yemeklerine enerji ve besin öğesi yönünden zengin besinler eklenebilir.
Çorbalara eklenecek nohut, bulgur, bezelye, kuru fasulye, mercimek, pirinç, patates ve benzeri çorbayı sadece sıvı bir besin olmaktan çıkaracaktır.
Kuru fasulye, nohut, mercimek ve benzeri besinlerden eklenmesi (ekonomik koşullar göz önünde tutularak kıyma, balık, tavuk gibi besinlerin ezilerek yemeklere eklenmesi söylenebilir)
Bir tatlı kaşığı zeytinyağı, diğer sıvı yağlar, tereyağı ve yumuşak margarin gibi yağlar eklenebilir.

Çocuğun Yemeklerinde Kullanılacak Yağlar
Çok az miktarda kullanılan örneğin yarım tatlı kaşığı katı ya da sıvı yağın yemeğe eklenmesi ekstra enerji sağlar. Ayrıca yağ yemeğin ya da muhallebinin kıvamını yoğunlaştırır ayrıca da yemeği yumuşak yenilebilir kıvama getirir. Eğer yemeklere fazla miktarda yağ eklenirse çocuk çok fazla doyacağından diğer besinleri alması zor olur. Eğer çocuk iyi büyüyorsa genellikle çocuğun ekstra yağa ihtiyacı yoktur

Susayan çocuk
İlk besin sağlıklı su olmalı. Ayrıca mevsimine uygun taze meyvelerden hazırlanmış meyve suları da uygun. İçeceğin fazla şeker içermesi aslında çocuğu daha fazla susamasına sebep olur. Çay ve kahve,  besinlerden sağlanan demirin kullanımını engeller. Çocuk bazen yemeğin arasında susayabilir, çok az miktarda verilen su çocuğun susama duygusunu giderir. Öğün sırasında çocuğa sıvı verilecekse öğünün sonuna doğru çok az miktarda verilmeli. 6-24 aylık ve hiç anne sütü almayan bebeklerin günlük sıvı gereksinmesi 2-3 su bardağı kadar. Bu miktar sıcaklığın yüksek olduğu yerlerde günde 4-6 su bardağına çıkabilir.

Çocuğu Besleme Teknikleri
Yemeği yedirirken çocuğun yanında birinin olması faydalı. Çocuğun sağlıklı büyüme ve gelişmesi için besin alması gereklidir. Besin ve sağlık bakımı sınırlı bile olsa, iyi bakım uygulamaları ile sınırlı kaynaklarla en iyi uygulama yapılabilir. Çocuğa bakan kişinin özellikle öğün zamanlarında çocuklara yardımcı olması önemlidir. Öğünlerdeki çocuklara yemeleri için yardım ederken en önemli nokta iyi bakım uygulamalarına dikkat etmektir.

İştah
Eğer çocuk sağlıklı ise, sık sık besleniyorsa iştahı iyidir.  Çocuğun gereksinmesi olan besin miktarını belirleyen en iyi rehber iştahtır. İştah azalması bir şeylerin yanlış gittiğinin göstergesidir. Belki de çocuk mutsuz, hasta ya da yeni bir bebek yüzünden kıskançlık duygusu yaşamaktadır. Belki çocuk ekstra bir ilgi istiyordur. Belki de öğünlerinde her gün aynı besinler yer alıyordur ve aynı lezzetten bıkmıştır. Eğer iştah bazı zamanlarda azalıyorsa çocuklarda malnütrisyon gözlenebilir.

Anneye Öneriler
Çocuğun besinlerini ayrı bir kaba konulması gerektiği böylece yeterli miktarda besin aldığının anlaşılabileceği,
Çocuğun yemeğinin yemesinin aktif olarak desteklenmesi için öğün boyunca çocuğa eşlik edilmesi ya da birlikte oturulması gerektiği,
Çocuğun acele ettirilmemesi gerektiği, çocuğun biraz yemek yiyip biraz oyun oynayabileceği ve yeniden yemeğe devam edebileceği,
Küçük çocukların çoğunlukla kendilerinin yemek isteyebileceği, bu durumda çocuğu destekleyerek yemeğini bitirdiği, kaşığına yeteri kadar besin aldığı tespit edilmesi gerektiği,
Çocuğun sevdiği besinlerle sevmediği besinleri bir arada karıştırarak verilebileceği,
Çocuğun acıktığı hissedildiği an yemeğinin yedirilmesi gerektiği, çocuk acıktığında hemen yemeği yedirilmediğinde bebeğin üzülerek iştahının kaçabileceği,
Bazen çocuğun yemek yemeye ara verip bekleyip daha sonra daha fazla yemek isteyebileceği
Yemek zamanlarının mutluluk ve huzur zamanları olması gerektiği,
Yemeklerin zorla yedirilmemesi gerektiği, çocuğun stresle iştahının azalabileceği,
Öğünde verilen tamamlayıcı besin miktarlarının arttırılması gerektiği ve çocuğun aktif olarak yemeklerini yemesi için desteklenmesi,
Öğün sayılarının yavaş yavaş arttırılması, 6-7. aya gelindiğinde günde 3 kez tamamlayıcı besin verilmesi, 12. aya gelindiğinde en az 5 kereye çıkılması (3 ana 2 ara öğün),
İlk verilmeye başlandığında besinlerin daha yumuşak olması, zamanla daha küçük parçalara bölünerek verilmeye başlanması gerekir.
Örnek öğünler
Anne sütü alan 12-23 aylık bebek için:
Sabah öğünü: Pirinç unu (sütle hazırlanmış) muhallebi (200 mL)
Öğlen öğünü: 3 yemek kaşığı (YK) pirinç pilavı+1 çay kaşığı tereyağ, 1 YK kuru fasülye, Yarım portakal
Akşam öğünü: 3 yemek kaşığı (YK) pirinç pilavı+1 çay kaşığı tereyağ , 1 YK balık (ya da karaciğer), 1 YK yeşil sebze
Ara öğünler: Bir dilim ekmekBir adet muz

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder